Oekraïense sferen
Gedoe
Ton: Bij de grens van Polen naar Oekraïne wijst een Poolse agent ons naar de rij voor de EU-landen. Dat scheelt, want er staan lange rijen naast ons. Steeds mogen er drie auto doorrijden voor de controle. Na een half uur zijn wij aan de beurt als derde, dus beetje mazzel. Een dame neemt passen en autopapieren mee. Busje open, even kijken. Na enkele minuten papieren klaar, doorrijden!
Dan Oekraïne: we krijgen een briefje van een soldaat. Hij wijst ons een bijna lege rij, waarschijnlijk voor busjes e.d. Bij een loket paspoorten, autopapieren en het “soldatenbriefje” inleveren. Het busje moet weer open en er worden foto’s van onze vakantiespullen gemaakt.
Nog meer gedoe
De douanier spreekt alleen Oekraïns, er komt een dame me vertellen dat ik naar de overkant moet, één euro betalen en dan terug komen. Ik ga braaf met één euro naar de bank, bij een loket geef ik alles af, de dame schrijft en typt, geeft me een groot formulier en wijst naar de kassa. Aldaar wachten op mijn beurt. Geef me het formulier en leg een euro neer! Nee, het moet een waarde hebben van 62 Oekraïense Hryvnia (UAH) zijn en we willen alleen papiergeld, geen munten.
Ik terug naar de auto, briefje van vijf ophalen en weer naar het loket, waar een dame drie papieren uitprint. Ik moet op één daarvan twee handtekeningen zetten, dan nog een formulier: één handtekening en ik krijg iets mee, terug naar de douanier. Hij pakt alles weer aan, laat het vijf minuten liggen, belt, praat met iemand en dan “klets” een stempel en ik krijg alles terug.
Dan bij de laatste slagboom het “soldatenbriefje” met alle stempels erop inleveren. Klaar! Alles bij elkaar duurde het anderhalf uur.
Geld
Chris: Dan op zoek naar een bankomaat, onze navigatie geeft er wel een paar aan, op de meest verlaten plekken zouden ze moeten staan. Een vrouw vertelt ons dat er in het hele dorp geen bankomaat zou zijn. Verderop een iets groter dorp en we zien iets wat op een bankomaat lijkt.
Parkeren is lastig, we trotseren een rij voor de bankomaat, en dan er komt geen geld uit het apparaat, nogmaals proberen, het logo klopt! Nee, weer niks. Een dame achter ons in de rij helpt ons en we doen alles nogmaals maar dan in het Oekraïens, weer niks. Zij adviseert ons binnen in de bank te gaan vragen, alwaar weer een rij, maar bij het loket kunnen ze ons niet helpen.
Een dame die ook ergens op wacht, brengt ons verderop bij een kantoortje van o.a. Western Union. Daar zitten drie dames achter drie loketten. Maar wij, en alle andere klanten, moeten bij het derde loket zijn. We vragen 6000 Oekraïense Hryvnia (UAH), ongeveer 200 euro. Of we dollars willen? Nee, lokale valuta. Ton moet met de dame van loket drie naar de dame van loket één om zijn pincode in te toetsen.
Verder is er nog een kopie van zijn paspoort nodig en een handtekening op een bonnetje. En omdat de dame denkt dat het om 600 UAH gaat i.p.v. 6000, moet de hele procedure nogmaals. Zij pakt een rekenmachine en berekent dat wij dan nog 5400 UAH zouden willen hebben! Achter ons is de rij klanten aardig gegroeid. Zo, na een half uur hebben we een actie voltooid, die in Nederland gemiddeld één minuut duurt.
Oekraïense Jeruzalem
Ongeveer 20 km voor L’viv bezoeken we bij Stradch een hele mooie kruisweg, gelegen op een beboste heuvel, het wordt ook wel het Oekraïense Jeruzalem genoemd. Er lopen enkele mensen die continu gebeden fluisteren, knielen bij de beelden en om kracht vragen, meest oudere dames met hoofddoeken op. Sommigen hebben gebedenboekjes bij zich. Dat wij per abuis de kruisweg in omgekeerde volgorde lopen, lijkt niemand te ergeren.
Bovenop de heuvel een moeilijk te duiden tafereel: een gezette man staat in de bosjes uit een afhaalbakje te eten en rondom hem hangen de takken vol met plastic zakken met voedsel. Bij een kapelletje een oude dame die ons wijst hoe we moeten lopen, en we komen weer terug op de heuvel met de kerk en de begraafplaats. We lopen weer terug en gaan beneden bij de auto aangekomen ook nog een stuk de andere kant op.
Luxueuse maaltijd
In een luxe restaurant bij L’viv gaan we eten, we parkeren ons wat smoezelige busje naast een rij dure auto’s en nemen koddig plaats op lage banken aan een hoge eettafel. Tien minuten nadat ik mijn hoofdgerecht op heb, komt de ribeye voor Ton. Maar doordat er een supersnel wifinetwerk is, vinden we het niet erg.
Er komen steeds meer prachtig aangeklede mensen binnen, men draagt flessen wijn, ballonnen en bloemen naar binnen, waar lange tafels alvast feestelijk zijn gedekt. Het bruidspaar is waarschijnlijk nog bezig ergens mooie foto’s te laten maken.
De file’s van zonet zijn na het eten nog niet opgelost, er staat ergens een vrachtwagen met pech midden op de weg, er zijn werkzaamheden, er moet ingevoegd worden en op andere plekken is de weg extreem slecht of vol gaten. Het schiet allemaal niet op. We halen een gemiddelde van 60 km/uur op de grote weg.
De klok moet een uur vooruit en het begint al te schemeren. We knallen twee keer in een flink gat. Ons doel (een meertje bij Ternopil) gaan we niet meer halen. We slaan een pad in en na een paar kilometer op kleine grintweggetjes, vinden we in het donker een plek in het bos bij een groot kruis op een heuveltje.
De sterrenhemel is mooi: de grote beer staat precies in het gat tussen de bomen. We hebben vandaag nog geen 400 km afgelegd en zijn daar de hele dag zoet mee geweest.
Kunstmatig meer bij Ternopil
16 september
We rijden weer terug naar de “snelweg” en gaan kijken bij het meer van Ternopil, prima overnachtingsplekken hier, met over een bruggetje een zandstrand. Toch gaan we hier vanwege de koude wind niet zwemmen.
In Ternopil doen we boodschappen bij een kleine supermarkt, maar ze hebben niet veel. Maar er staat wel een kraam waar we perziken, tomaten en zelfgemaakte koeken kunnen kopen: van alles vier stuks voor nog geen twee euro! De wegen in de dorpen zijn nog slechter dan de doorgaande wegen.
Onderweg eten we ergens in een chauffeursrestaurant, een soort zelfbediening. Omdat “spaghetti” het enige woord is wat ik kan lezen op een bordje, bestel ik daar twee van, pak twee colaatjes en probeer duidelijk te maken dat we buiten op het terrasje zitten. Het is waanzinnig goedkoop, dus ik vrees dat we kale spaghetti gaan krijgen. Maar het valt mee: er zit een lekker sausje bij. Gisteren 30 euro en nu nog geen 5 euro voor twee personen.
Een heerlijke overnachtingsplek
Niet ver daarna zien we een bord met “camping en zwemmen”. Dit blijkt precies te zijn waar ik een veelbelovende overnachtingsplek op google-earth had gevonden aan een zwembaar meertje. Er is echter een grote muur om het meer heen gebouwd en als hier al een camping is of komt, nu is hij gesloten. Iets voorbij het meer vinden we een tot nu toe fijne plek.
We fietsen het pad verder af, dit is niet meer geschikt voor normale auto’s en we komen bij een bon met helder water. Verderop een Joods centrum “in the middle of nowhere” bij een tweede bron. We zien jongemannen met krullen bij hun slapen, keppeltjes en witte slierten aan hun overhemden. De weg gaat omhoog naar een dorp en we gaan terug.
In de schemering lopen we de heuvel op en daar zien we de grote weg, die tamelijk goed hoorbaar is, m.n. als er een rammelende vrachtwagen over de hobbelweg rijdt.
17 september
Het is al gauw warm en we frissen ons lekker op met flessen badwater. Als ze op zijn, fietst Ton naar de bron en komt terug met een boodschappentas vol flessen met ijskoud water. We rommelen nog wat aan, want we hebben geen haast: het is nog slechts zo’n 80 km naar Vinnytsja, waar we de avondvoorstelling van de grootse multimedia fonteinenshow willen meemaken.
Corruptie
Maar eerst maken we kennis met de corruptie van de Oekraïense verkeerspolitie: tijdens mijn rijbeurt wordt er waarschuwend met de lichten geknipperd en ik ben op mijn hoede. En ja, op een kruispunt staat er politie, ik moet naar de kant komen en daarbij rijd ik over een doorgetrokken streep! Ik moet mee de politiewagen in en er volgt een hoop “bla, bla” over onze reisplannen etc.
De fout wordt nogmaals uitgelegd en met een hoop getreuzel wordt er een omvangrijk formulier ingevuld. Dan stelt de agent voor dat ik 55 euro ga betalen. Ik wil weten hoeveel dat is in lokale valuta en volgens hem is dan 1250 UAH wel genoeg (ongeveer 40 euro). Ik ga bij Ton wat geld ophalen en we overleggen wat te doen. Ton is van mening dat het omkopen van een agent meer problemen kan opleveren en we besluiten het hele bedrag te betalen.
De man wil het geld echter niet aanpakken, ik moet het ergens in zijn auto neerleggen. Hij geeft 50 UAH extra retour, voor koffie, haha. Ik controleer of ik alle papieren heb teruggekregen, krijg natuurlijk geen bonnetje, maar wel een hand. Onmiddellijk nadat ik ben uitgestapt, maakt de politieauto rechtsomkeer en scheurt weg. Ik vermoed dat de rest van de dag in de kroeg wordt doorgebracht.
Vinnytsja
Na deze nare ervaring, we voelen ons genaaid door mensen die je zou moeten kunnen vertrouwen, bereiken we Vinnytsja en zoeken de rivier de Bug.
Bij de brug die het dichtst bij het centrum ligt, zijn tribunes gebouwd. We gaan eerst op zoek naar een slaapplaats voor vanavond, want campings zijn hier niet. En in het donker over deze slechte wegen rijden is niet verstandig.
We vinden een plek in de schaduw in een achterafstraatje bij een speeltuintje, maar het is te ver en te heuvelachtig om op de fiets naar de fonteinenshow te gaan. Dus als we toch met het busje er naar toe gaan, kunnen we wel zo prettig buiten Vinnytsja in een bos gaan staan. Bij een restaurant vinden we zo’n plek. We eten hier eerst geweldig lekkere pork-steaks met knoflookpatatten en salade. De dochter des huizes helpt met de bestelling, zij spreekt goed Engels. Daarna lezen we nog een tijd op deze beschaduwde plek in het bos.
Dan rijden we naar het centrum van Vinnytsja, waar we nabij het centrum parkeren, en eerst eens rustig gaan shoppen in een modern overdekt winkelcentrum.
Projectie op een waterscherm
We lezen nog een tijdje in het busje en lopen rond 19.00 richting fonteingebeuren. De tribunes beginnen al vol te stromen en er lopen veel verkopers rond: een dame loopt continu heen en weer met een verlichte popcornbak (en een chagrijnig gezicht). Twee mooi aangeklede meisjes verkopen lolly’s. En natuurlijk zijn er mensen met kleurrijke gasballonnen en lichtgevende speeltjes, waarvan er af en toe eentje in het water van de Bug belandt.
Er begint een korte show met muziek, fonteinen en kleuren. Dan pauze: mensen en kinderen poseren voor de rivier en maken foto’s van elkaar. Dan weer een korte show. Ook daarna blijven de mensen zitten. Ik vraag maar eens aan mijn buurman, hij spreekt alleen Russisch, maar hij gebaart wel iets van een “scherm” dat nog komt. Weer een korte fonteinshow en weer stilte. Ton begint zich af te vragen waarom ik hier zo nodig naar toe wilde.
En dan plots: keiharde muziek! Het is 21.00 en mensen gaan juichen. Er komen letters tevoorschijn: “Roshen presents”, alles wordt geprojecteerd op een groot scherm van water, heel bijzonder!
Liefde is het enige belangrijke
Er verschijnt een aardbol en dan wordt het verhaal van “de kleine prins” uitgebeeld. Moderne liedjes, soms ook in het Engels, schallen uit de speakers, de boodschap is: “liefde is het enige belangrijke”. Alles bij elkaar duurt deze laatste show zeker een uur en we snappen natuurlijk niet alles.
Ton heeft nog contact met zijn buren: zij wonen in een andere stad en zijn speciaal voor deze show hier gekomen. De jongelui kijken bewonderend als wij zeggen dat wij helemaal uit Nederland zijn gekomen voor dit spektakel!
Na dit sfeervolle evenement, lopen we over de brug terug naar ons busje en rijden dan nog de vier kilometer naar het plekje bij de speeltuin, waar we overnachten.
Rustig op een enkel moment na: een auto staat lang met draaiende motor naast ons. Dan gaat er piepend een hek open, vervolgens rijden er veel busjes van het terrein en dan gaat het hek weer dicht. Het duurt even voordat we weer in slaap vallen.
17 september
We rijden de stad weer uit en zetten koffie aan een eenvoudig zijweggetje bij een appelboomgaard. Dan rijden we de overige 100 km over een soms slechte en soms goede weg naar de grens met Moldavië. Lees verder op pagina 4.