De X-factor
Chris: Vanuit Kukës beginnen we aan de route langs de Zwarte Drin in Albanië. Het eerste gedeelte door de dorpjes is nog niet veel beter dan vorig jaar september, al is het nu minder glibberig omdat het al een paar dagen droog weer is. Dan opletten: waar het asfalt begint, moet je afslaan naar rechts en gaat het naar beneden. Dat ging de vorige keer begrijpelijkerwijs mis want er staat geen enkel bord en de afslag valt totaal niet op.
De zes kilometer lange afdaling is smal, met wel af en toe een passeerplek langs een dodelijk diepe afgrond waarin we de eerste glimpen opvangen van de Zwarte Drin. We gaan van ongeveer 700 meter hoogte naar 300 meter hoogte.
Helemaal beneden bij de eerste zijrivier moet volgens een Duitse website (website is nu opgeheven) een mooie kampeerplek zijn met een zwemplek. Dat klopt, al raast de zijrivier momenteel te hard om in te zwemmen.
Het is alleen een beetje druk bij de brug en het herderspad de zijvallei in.
Vrolijke kinderen
Vanwege de wind zitten we achter de open deur en horen we weinig, plots krijgen we heerlijk geurende rozen van twee communicatief ingestelde broertjes, die om het hoekje komen hollen. Hun vader is leraar en ze spreken aardig Italiaans en een beetje Engels. Al gauw blijken hun passies: Besart, 12 jaar, is gek van video, Nezir, 10 jaar, is gepassioneerd van onze verrekijker en zusje Dazourije, 8 jaar, die later ook komt, is helemaal dol op fotograferen (en ook poseren trouwens)
We hebben het eigenlijk wel naar onze zin met deze vrolijke en vrije kinderen en als er een regenbui losbarst zitten we met zijn vijven voorin het busje. Totdat de kinderen een witte auto zien rijden over de brug. Dit is voor hun het sein om (regen of geen regen) naar huis te hollen.
Even later komen de jongsten alweer terug met dikke jassen en mutsen! Maar vanwege de zon gaan die snel weer uit. Dazourije houdt niet alleen zelf van poseren, ze zet ons ook in bepaalde houdingen voor mooie foto’s.
Besart komt er ook weer bij en we zijn uitgenodigd om bij hem thuis te komen.
Het is niet ver en al gauw zitten we, zonder schoenen, in een kamer propvol mensen en kinderen en het is heel gezellig. Er is ook nog een oudere zus: Blerin, 14 jaar oud.
De moeder van de vader vertrouwt me toe dat de onderwijzer voor de tweede keer is getrouwd. Ze bekijken ons fotoboekje met onze familieleden en foto’s van Nederland. We krijgen koffie met een glas water. Dat water maar niet drinken want een paar uur geleden aan de diarree geraakt.
Vreemde neef
Dazourije danst voor ons op muziek uit een telefoontje en even later heeft ze zich uitdagend verkleed en haar haren los geborsteld, ze steelt de show! Het volgende filmpje is helaas verkeerd opgenomen maar te leuk om niet te plaatsen, draai je hoofd of je scherm dus maar.
We kunnen niet echt slapen maar even rust is wel fijn. Dan horen we weer wat geluiden rondom het busje. Iemand doet de voordeur een stukje open, ik kijk door het tussenraam. Er staan vier armoedig geklede meisjes, zigeuners? De grootste maakt nu de deur helemaal open. Ik klop op het raam en we maken boze geluiden. Ze schrikken zich het apezuur en trekken een sprintje de berg op en blijven daar staan kijken. Nauwlettend slaan ze gade hoe wij een blikje gehaktballen opwarmen en dat met brood opeten.
De schapenhoedstertjes
Het zijn schapenhoedstertjes van zo’n 6 tot 12 jaar oud. We doen net de afwas in de rivier als Nezir weer komt en we geven hem een houten puzzel om mee te spelen. De meisjes zijn nu ook voldoende ontdooit en komen ook meedoen. Ik spreek ze nog even boos aan over die deur openmaken, pas op, mag niet! Met zijn vijven maken ze de simpele puzzel met ongeveer 30 boerderijfiguren keer op keer. Ton noemt het babyspeelgoed maar ze spelen er een hele tijd mee in het gras tussen de geiten- en schapenkeutels, af en toe holt er eentje weg om een schaap terug te halen.
We gaan even wandelen langs de Zwarte Drin en als we terugkomen geeft Nezir ons de puzzel terug en gaat naar huis. De meisjes komen weer bij ons busje staan en we geven ze de puzzel maar weer. Ze spelen er zeker nog een uur mee. We bedenken dat we op al onze verdere reizen zo’n puzzel mee moeten nemen, handig!
Helpen bij de afwas
Als ik naar de wasplek aan de beek loop met een theedoek en de colabekers, lopen de twee oudsten achter mij aan en bieden aan om me te helpen. Ik geef ze de spullen en bij de rivier gooit één van hen onmiddellijk de theedoek in de rivier. Logisch, zo’n doek moet schoon en van het begrip theedoek hebben ze natuurlijk buiten Nederland nooit gehoord. Ik roep: nee! en het meisje schrikt weer eens heel erg. Ik lach en laat met een droog stukje van de doek zien hoe ik dat gedaan wil hebben. Ik lach nog maar eens en maak een troostend gebaar richting haar hoofd om haar nog eens gerust te stellen. Even zie ik een wegduikreflex, kinderen in Albanië worden thuis of op school soms helaas geslagen. In de schemering gaan de meisjes naar huis en gaan wij ook lekker slapen.
13 mei
Tijdens de koffie komt de onderwijzer met zijn vier kinderen op weg naar school even kijken. Hij trekt onze bakken naar voren en kijkt wat we daar allemaal in hebben zitten. Wij waren gisteren misschien onbeleefd tegen de neef maar wij vinden deze manier van doen vreemd. Ach, cultuurverschillen zullen er gelukkig altijd blijven! Ze nemen een fles rivella mee voor onderweg naar school, het is een paar kilometer lopen. Besart stelt nog voor dat ze allemaal wel mee kunnen rijden omdat wij immers ook die kant op gaan. Maar we zijn nog niet klaar voor vertrek en zwaaien ze uit.
Verder met de route langs de Zwarte Drin (westkant)
Na de rest van ons ochtendritueel beginnen we aan de mooie route. Er is al gauw een weg naar beneden naar een brug over de Zwarte Drin maar wij houden links aan.
We kiezen 7,7 km na onze overnachtingsplek de rechter vork. De weg is bereslecht en soms toch nog wat blubberig langs de gehuchtjes en er moet een pas (van ongeveer 680 meter) geslecht worden want langs de kloof van de Drin is geen ruimte voor een weg.
Na 14,2 km ben je bij de brug over de Zwarte Drin, het laatste stuk ga je “terug”. We pauzeren even en ik loop het goed begaanbare voetpad op de westelijke oever nog een stuk in.
De blauwe bus
Nu volgt er echt een prachtig stuk steeds hoger langs de mooie rivier. Na een dikke 3 km tappen we fris bergwater.
We genieten van prachtig gekleurde vogels en velden met paarse bloemen.
Drie Duitsers op crossmotoren hebben net geluncht op een vlakte hoog boven de rivier. Aan de overkant zien we een zeer brede rivierbedding. In Zall-Dardhë zien we bij de bushalte voor de zoveelste keer de blauwe bus, we hebben hem al een paar keer laten passeren. Verder is hier weinig verkeer.
Nu een stukje door een vrij droge rivierbedding en als laatste een stuk langs gehuchtjes. In Vajmëdhej doen we boodschappen bij drie jochies en dan zien we ergens een restaurant. Pas als we op de gammele stoelen zitten blijkt dat je hier alleen kunt drinken en dat “restaurant” een grapje is. Niet leuk als je best wel trek hebt.
De laatste kilometers zijn asfalt! Dan over een gammele brug naar Peshkopi waar we eindelijk ons afval van twee dagen kwijt kunnen.
De totale route van Kukës naar Peshkopi is op deze manier ongeveer 90 kilometer. Bij droog weer ook wel met een gewone auto te doen al is een beetje hoog op de wielen staan wel vereist. De route aan de andere kant van de Zwarte Drin is beduidend minder mooi, zie evt. hiervoor onze reis van Albanië 2010.
Lees maar verder op pagina 9.